Hlcysjt

Дуче
итал. Il Duce
Дучел штандарт
Муссолини, хъулухъалда ахирисев
Пачалихъ	Италиялъул ханлъи
ХитІаб гьабулеб куц	жиндир ТІадегІанлъи
Официалияб резиденция	Рим, Палаццо Киджи (1925—1929) Рим, Палаццо Венеция (1929—1945)
Хъулухъалъул заман	хисулареб
Цебесеб хъулухъ	Италиялъул тІоцевесев хІаким
Хъулухъ баккана	24 декабрь, 1925
Хъулухъалда тІоцевесев	Бенито Муссолини
Хъулухъалда ахирисев	Бенито Муссолини
Хъулухъ хисана	Италиялъул тІоцевесев хІаким
Хъулухъ хвезабуна	25 июль, 1943 сон
Шаблон: Балагьизе • БахІс • Хисизабизе

Муссолинил тІубараб титул букІана «Жиндир тІадегІанлъи Бенито Муссолини, Правительствоялъул Прецедател, Фашизмалъул Дуче ва Империялъе кьучІ лъурав» (итал. Sua Eccellenza Benito Mussolini, Capo del Governo, Duce del Fascismo e Fondatore dell'Impero)

Ду́че (итал. Duce, ˈduːtʃe), латин мацІалъул лат. dux («цевехъан») рагІудасан бачІараб — Миллияб фашистияб партиялъул бетІер Бенито Муссолинил букІараб титул. Титул гІуцІана 1925 соналъ; Муссолиние гьеб щвана, жиндаго хадуб Италиялъул хІакимзабазул шураялъул бетІерасул хъулухъги букІаго. Гьелдалъун гьесие рес щвана Италиялъул пачалихъалъул хІакъикъияв бетІерлъун вукІине, Виктор Эммануил III ханлъун вукІаниги. Хадуб титулалде тІаде жубана «Империялъе кьучІ лъурав» абун, жибги КІиабилеб Италиялъулги Эфиопиялъулги рагъулъ Италияги бергьинеги гьабун, гьелъул колониалияб пачалихъ Муссолиница бахъинабиялъе гІоло. Дуче титул хвезабуна 1943 соналъ, ханасул амруялдалъун Муссолини гьелдаса махІрум гьавун хадуб. Гьелъул бакІалда премьер-министрасул титул букІадахъин гьабуна, ва гьебги щвана Пьетро Бадольохъе

«Дуче» титул лъугьана кьучІаблъун фашистиял ва радикалиял миллиял партиязул церехъазул титулабазе (гьездаго гьоркьоб Фюрер титулги). 1943 соналъ, жиндирго пачалихъ къараблъун рикІкІинчІев Муссолиница, лъугьана «Италиялъул социалияб жумгьурияталъул Дуче»лъун^[1].

БачІараб бакІ ва тарих[хисизабизе | вики-текст хисизабизе]

«Дуче» титул хІалтІизабулаан жиндирго кгІадатлъун билъараб магІнаялда (ай цевехъан хІисабалда) 1860-л саназда Италия цолъизабулеб заманалда: Джузеппе Гарибальдил рахъккураз гьедин абулаан гьесда, амма гьес жинцаго жиндаго гьедин абулароан^[2]. 1915 соналъ «ТІадегІанав цевехъан» (итал. Duce Supremo) абураб цІар жиндего абизе лъкгьана Виктор Эммануил III, Италиялъул рагъуд гІуцІарал къуватазул бетІерав цевехъан хІисабалда. ТІоцебесеб дунялалъул рагъ лъугІун хадуб гьеб ккуна|Габриеле Д’Аннунциоца, Фиуме Жумгьурияталъул бетІер хІисабалда. Амма гьеб титулалъе бищунго цІар рагІи щвана Бенито Муссолинихъ, Джерардо Доротил гьебго цІар бугеб сураталдаса хадуб гьеб титул лъугьана Муссолинил цІар хисулеб гІаламатлъун.

Гьанже заманалда Италиялъул сиясатчагІаз ва жигарчагІаз «Дуче» рагІул бакІалда хІалтІизабула «цевехъан» хІисабалда цогидал гьебго магІнаялъул рагІаби.

Тартиб[хисизабизе | вики-текст хисизабизе]

Муссолинида ракІалда букІана КІудияб фашистияб шураялъ гьесул ирсилавлъун вищщилин лъабго гьес рихьизарурал чагІазда гьоркьоса, ва вищарасул цІар ханасухъе тІасдикъ гьабизе битІилилан. 1940 соналдаса Муссолиница жиндирго бакІалде хІадурулев вукІун ватизе рес буго жиндирго дурц Галеаццо Чиано^[3]

СияхI[хисизабизе | вики-текст хисизабизе]

Дуче[хисизабизе | вики-текст хисизабизе]

Сурат	ЦІар (Гьавуна-Хвана)	ВукІараб заман			Сиясатаб партия
		Хъулухъалде лъугьана	Хъулухъ тана	Хъулухъалда бараб заман
		Дуче			Миллияб фашистияб партия
	Бенито Муссолини (1883 – 1945)	24 декабрь, 1925	25 июль, 1943	17 сонги 213 къоги
		Италиялъул социалияб жумгьурияталъул Дуче
		23 сентябрь, 1943	25 апрель, 1945	1 сонги 214 къоги

Гьединго балагье[хисизабизе | вики-текст хисизабизе]

• Каудильо
• Кондукэтор
• Дож
• Фюрер
• Поглавник
• Диктатор (НекІсияб Рим)

Баянал[хисизабизе | вики-текст хисизабизе]

1. ↑ Quartermaine, L. (2000). Mussolini’s Last Republic: Propaganda and Politics in the Italian Social Republic. p. 21
2. ↑ Lucy Riall, «Garibaldi, Invention of a Hero», London, 2007, Ch. 9
3. ↑ Gunther, John Inside Europe. — New York: Harper & Brothers, 1940. — P. 255,257-258.